Δρακότρυπα

Η Δρακότρυπα, χωριό που χάνεται στο πράσινο και τα άφθονα νερά, είναι χτισμένη σε υψόμετρο 650 μ. και έχει 559 κατοίκους (απογραφή 2011). Ανήκει στο Δήμο Μουζακίου και περιβάλλεται από ένα μοναδικής ομορφιάς ελατοδάσος και από πλούσιες πηγές με ιαματικά νερά. Ο τόπος είναι ιδανικός για καλοκαιρινές και χειμερινές διακοπές, αφού διαθέτει άριστες κλιματολογικές συνθήκες και υπάρχει η δυνατότητα διαμονής σε ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Η Δρακότρυπα έχει μεγάλη ιστορία και είναι ιδιαίτερα γνωστή, καθώς θεωρείται η γενέτειρα του Οσίου Διονυσίου του εν Ολύμπω.

Κατά την Τουρκοκρατία είχε αναπτυχθεί εδώ μια μεγάλη βιοτεχνία σπαθιών, από την οποία σώζονται οι στρογγυλές πέτρες κατεργασίας.

Ο επισκέπτης μαγεύεται από το έξοχο φυσικό περιβάλλον, με τα δάση, τα άφθονα νερά και το σπήλαιο στη θέση «Αλλωνάτη» και από τα μνημεία της ανθρώπινης δημιουργίας, τους νερόμυλους, τις νεροτριβές και τις εκκλησίες. Οι περισσότεροι από τους ναούς του χωριού χρονολογούνται γύρω στα 1700. Επισκέψιμη όλο το χρόνο είναι η πλούσια βιβλιοθήκη και το λαογραφικό μουσείο, που διαθέτει εκθέματα του 18ου και 19ου αι. Η ζωή του χωριού ποικίλλεται με πολιτιστικές εκδηλώσεις και πανηγύρια, πόλο έλξης για επισκέπτες και κατοίκους της γύρω περιοχής. Αυτά διοργανώνονται στη γιορτή του Αγ. Πνεύματος με τη συμμετοχή τοπικών ορχηστρών και στη γιορτή του Αγ. Διονυσίου, που προσφέρεται και φαγητό και άφθονο κρασί.

Στα 800 μέτρα υψόμετρο ο επισκέπτης συναντά ένα σημαντικό μνημείο των Αγράφων, το μοναστήρι της Αγ. Τριάδος, από το οποίο σώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση μόνο το καθολικό, αθωνίτικου τύπου με νάρθηκα δυτικά και οι τοιχογραφίες του Θεόδωρου Ουρία από την Αγία Λάρισας, που έγιναν με έξοδα των μοναχών Ιωσήφ και Διονυσίου. Το 1743 η Μονή ανακηρύχθηκε από τον πατριάρχη Παϊσιο Β' σταυροπηγιακή με σιγίλιο, γεγονός που αποτελεί και την Α' γραπτή μαρτυρία για το μοναστήρι (σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη στο Παρίσι). Στο τέμπλο υπάρχει η ημερομηνία 1744 και στη βιβλιοθήκη της σώζονται ελάχιστα βιβλία. Στην πρόθεση της μονής είναι γραμμένα τα ονόματα των αφιερωτών που συνέβαλαν στην ανακαίνιση, οι οποίοι προέρχονταν από 40 οικισμούς.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας βρήκαν εδώ καταφύγιο αρκετοί Έλληνες, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Γ. Καραϊσκάκης και ο Κοσμάς ο Αιτωλός.

Κατά την παράδοση μάλιστα, ο Κοσμάς ο Αιτωλός καταράστηκε τους μοναχούς του μοναστηριού να βουλιάξουν, όταν αυτοί τον έδιωξαν, επειδή τους προέτρεπε να πωλούν σπαθιά μόνο οίους Έλληνες. Ο τοπικός αυτός θρύλος εξηγούσε τις κατά καιρούς κατολισθήσεις στο χωριό. Στη θέση που είναι σήμερα το μοναστήρι υπήρχε άλλοτε Μονή αφιερωμένη οίον Αγ. Προκόπιο, η οποία όμως κάηκε.