Πευκόφυτο

Το γραφικό Πευκόφυτο (Νεβροβουνίσια), σκαρφαλωμένο σε υψ. 730 μ. ανήκει στο Δήμο Μουζακίου και σ’ αυτό υπάγονται οι οικισμοί Νησιά, Χαραυγή, Βαμβακιές και Πάδη. Απέχει 40 χλμ. από την Καρδίτσα και 10 χλμ. από το Μουζάκι. Κατά τους χειμερινούς μήνες κατοικείται από 246 άτομα (απογραφή 2011), ενώ το καλοκαίρι ο αριθμός τους αυξάνεται σε 420. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία και η γεωργία, ενώ κατά τους θερινούς μήνες ενισχύουν το εισόδημα τους διαθέτοντας δωμάτια προς ενοικίαση. Κάποιοι κάτοικοι ασκούν ακόμη παραδοσιακά επαγγέλματα και επιμένουν να κρατούν ζωντανή την παράδοση.

Αναφορικά με την ιστορική πορεία του χωριού, το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι ιδρύθηκε το 15ο αι. Σημειώθηκε μεγάλη πληθυσμιακή αύξηση στην περιοχή όταν κατέφτασαν και εγκαταστάθηκαν εδώ πληθυσμιακές ομάδες από την Ήπειρο, από την οποία μετοίκησαν λόγω των διώξεων των Τούρκων.

Στολίδια της περιοχής είναι ένα παλιό και ένα καινούριο γεφύρι, που αποτελούν ταυτόχρονα τρόπους περάσματος και επικοινωνίας για τους οικισμούς στην περιοχή. Η σύγχρονη γέφυρα Μαντήλου επί της οδού Μουζακίου - Πευκόφυτου κατασκευάστηκε το 1950. Ο ποταμός της περιοχής είναι παραπόταμος του Πάμισου ή Μπλιούρη, πηγάζει από την Καράβα και χύνεται στον Πηνειό. Επιβλητικός και ορμητικός περνά δίπλα από τους οικισμούς και δροσίζει κατοίκους και επισκέπτες. Η παρόχθια χλωρίδα είναι πλούσια με πλατάνια και βελανιδιές. Η ιχθυοπανίδα περιλαμβάνει πέστροφα, μπριάνα και κεφάλια. Όσον αφορά την ορνιθοπανίδα, κατά τους χειμερινούς μήνες εμφανίζονται πάπιες και χήνες.

Την περιοχή δροσίζουν τα 4 ρέματα και οι 4 πηγές του Πευκόφυτου. «Το ρέμα της Καλογριάς», «το Ρέμα της Νύφης» (ωραία τοποθεσία για πικ-νικ), η «Συκιά» επί της οδού Πευκόφυτου - Πετρίλου και το «Ξερόρεμα» απέναντι από το ξωκλήσι της Παναγίας, ομορφαίνουν την περιοχή. Στο χωριό βρίσκουμε τις γραφικές πετρόχτιστες βρύσες «Πέρα Βρύση», «Παναγία», «Κεντρική», «Κσος» και «Βρύση Πλατανάκια». Μνημεία μιας άλλης εποχής είναι οι δύο πέτρινοι νερόμυλοι που σώζονται ακόμη, στη θέση Βαμβακιές ο νερόμυλος του Τύμπα (1945) και στα Παλαιοχώραφα ο νερόμυλος του Τσιτσώνη (1950).

Υπέροχη θέα προς το θεσσαλικό κάμπο προσφέρουν οι κορυφές «Φακή» (780 μ. υψ.) και «Παναγιά» (730 μ. υψ.). Για να αγναντέψει κάποιος τον ορεινό όγκο Τύμπανου - Καράβας αρκεί να πάει μια βόλια στη «Φακή», την «πρώτη Καστανιά» και την πλατεία. Την προσοχή του επισκέπτη τραβά το δάσος του Άνω Ζάβαιου με τους δασικούς δρόμους, τα 50 στρμ. με καστανιές και έλατα και την πλούσια πανίδα και ορνιθοπανίδα (γεράκια, κοτσύφια, τσίχλες, κίσσες, ζαρκάδια και αγριογούρουνα), καθώς και το δάσος Κάτω Ζάβατος – Ρύγκια – Βλάχου - Χαλκερά - Κάτω Αη Λιάς με την ίδια χλωρίδα και πανίδα.

Από τα θρησκευτικά μνημεία του χωριού η ενοριακή εκκλησία των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου είναι η παλιότερη και πιο αξιόλογη, που είναι αγιογραφημένη ολόκληρη. Χτίστηκε το 1863 και ανακαινίστηκε το 1952. Οι υπόλοιποι ναοί της περιοχής, αποτελούν κτίσματα του αιώνα μας: της Παναγίας (1967), του Αγ. Αθανασίου (1972), του Προφ. Ηλία (1973), του Αγ. Ιωάννη (1977, προϋπήρχε ναός και παλιότερα), της Αγ. Παρασκευής (1978), των Αγ. Αποστόλων (1978) και της Ζωοδόχου Πηγής (1980). Στη θέση «Παλαιά Θεοτόκος» ύστερα από αρχαιολογικές ανασκαφικές έρευνες αποκαλύφτηκαν θεμέλια προϋπάρχοντος ναού με ψηφιδωτά δάπεδα.

Η πολιτιστική ζωή του χωριού είναι πλούσια, με αρκετές πανηγυρικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Πανηγύρι θρησκευτικού χαρακτήρα λαμβάνει χώρα στις 29/6 των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου και Μέγας Εσπερινός με αρτοκλασία γίνεται την παραμονή της γιορτής. Μετά τον εσπερινό πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στην πλατεία του χωριού με παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα και δημοτική ορχήστρα. Στη συνέχεια το γλέντι μεταφέρεται στα καφενεία μέχρι τις πρωινές ώρες. Εορταστικό είναι το κλίμα που επικρατεί το Β' δεκαπενθήμερο του Αυγούστου όταν με πρωτοβουλία του Προοδευτικού Συλλόγου, στην πλατεία διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις. Όλο το χωριό γλεντά μέχρι το πρωί υπό τους ήχους δημοτικής ορχήστρας και στα καφενεία προσφέρονται μεζέδες και ποτά. Σε τοπικά θέματα Ιστορίας και Λαογραφίας δραστηριοποιείται ο Προοδευτικός Σύλλογος Πευκόφυτου «Η Ανάπλασις».